Stad Antwerpen, het Havenbedrijf, de Universiteit Antwerpen en Imec gaan een bijzondere samenwerking aan. Na de introductie van het City of Things project begin dit jaar, wil Capital of Things een stap verder gaan en vanuit Antwerpen een ambitieus en onderscheidend ecosysteem rond Internet of Things (IoT) uitbouwen. Daarbij zullen naast de slimme stad ook IoT oplossingen voor e-health, een slimme haven, industrie 4.0 en de circulaire economie worden ontwikkeld.
Slimme steden, slimme logistiek zijn begrippen waar je de laatste tijd niet meer om heen kan. Onder invloed van de digitalisering evolueert de wereld om ons heen in een snel tempo. Toepassingen die eergisteren nog onmogelijk leken, worden morgen probleemloos realiteit. In plaats van aan de zijlijn te staan, heeft de stad Antwerpen de ambitie om uit te groeien tot een Europese referentie voor het Internet of Things. Zo’n ecosysteem is een fijnmazig innovatienetwerk waarbij waarde wordt gecreëerd door samenhang tussen opleiding, onderzoek, living labs, incubatie/acceleratie, digitale en industriële groeibedrijven, verschaffers van risicokapitaal, corporates en internationale merken. Een eerste stap is de uitbouw van een interuniversitaire opleiding Internet of Things. Die gaat dit najaar van start.
Lat ligt hoog
“Wij willen de diversiteit en de schaalvoordelen van Antwerpen maximaal gebruiken om onze internationale concurrentiepositie te versterken. Dat doen we door met één visie en één gezamenlijke strategie een innovatienetwerk rond Internet of Things uit te bouwen”, stelt burgemeester Bart De Wever. “Ik roep dan ook bedrijven en ondernemersorganisaties op zich aan te sluiten bij Capital of Things.”
Vijf speerpunten
Om die ambitie waar te maken is focus nodig. Capital of Things, oftewel het innovatienetwerk rond IoT, zal zich richten op vijf speerpunten die de structuur van stad en regio moeten versterken:
- Slimme stad
- E-health
- Slimme haven
- Industrie 4.0.
- Circulaire economie
“De slimme stad verwijst naar IoT-innovaties om de stad veiliger, mobieler en leefbaarder te maken, in een steeds intensievere digitale interactie met de burger”, aldus Caroline Bastiaens, schepen voor innovatieve economie. “In het najaar 2017 wordt een smart zone uitgerold, een multifunctionele proeftuin voor nieuwe digitale en technologische toepassingen tussen de Groenplaats en Antwerpen-Zuid. Die smart zone is het resultaat van een samenwerking die stad Antwerpen en Imec al hadden.”
Het speerpunt e-health sluit aan bij de digitale innovatie in de wereld van de gezondheidszorg. “Het bouwt verder op het open innovatiesysteem dat gevormd werd rond Blue Health Innovation Center en wil vooral Health Tech bedrijven laten groeien en internationaliseren”, aldus Caroline Bastiaens.
Met het speerpunt van slimme haven wordt een traditionele, analoge haven omgevormd tot een digitaal geconnecteerde haven. Jacques Vandermeiren, CEO van het Havenbedrijf: “Onder meer de afhandeling van containers, van oudsher een papierintensief gebeuren, staat voor een revolutie, dankzij de introductie van digitale technologie. De Antwerpse start-up T-Mining heeft een digitaal platform ontwikkeld voor het veilig en efficiënt vrijgeven van containers op de terminal, gebaseerd op blockchain technologie. De ambitie is om de verschillende spelers uit onze haven die deelnemen aan het pilootproject op korte termijn een veiligere en efficiëntere oplossing te kunnen aanbieden. En dat is slechts één voorbeeld. Het slim beheer van goederenstromen zal gepaard gaan met innovaties op het vlak van het beheer van infrastructuur, logistieke afhandeling en mobiliteitsstromen.”
“Ook de industrie staat voor een grote transitie. Het speerpunt Industrie 4.0. verwijst naar een industrie die gebruikt maakt van nieuwe technologie, vooral op het vlak van digitalisering, artificiële intelligentie en robotica”, aldus Jacques Vandermeiren. “Ook hier verbindt het internet alles met elkaar en creëren we waarde door snel big data te verwerken.”
Bij het speerpunt Circulaire economie ligt de focus op Internet of Things-toepassingen om stad en haven meer duurzaam te maken, met energie-efficiënte materialen, hoge water- en luchtkwaliteit, valorisatie van afval- en nevenstromen, én duurzame milieuvriendelijke energietransitie. Herman Van Goethem, rector van de Universiteit Antwerpen: “Hier sporen ‘smart’- en ‘sustainable’ principes heel nauw samen.”
“Begin dit jaar lanceerden we in Antwerpen het City of Things project, met de ambitie om van Antwerpen een slimme stad te maken, waar technologie hulpmiddelen aanreikt aan de stad om de leefbaarheid van de inwoners te verbeteren op heel wat vlakken, en bedrijven ondersteunt bij hun innovatie en groei”, aldus Luc Van den hove, president en CEO van Imec. “Met Capital of Things willen we nog een stap verder gaan. Samen met het stadsbestuur, en met Havenbedrijf en de Universiteit Antwerpen, willen we Internet of Things-technologie ook inzetten om in Antwerpen concrete oplossingen te ontwikkelen rond e-health, betere havenlogistiek, industrie 4.0 en de circulaire economie. Imec zal hiervoor zijn expertise en kennis in IoT sensor- en radiotechnologie, draagbare gezondheidsmonitoring, dataverwerking, privacy, livinglabs-werking en incubatie voor startups inzetten in tal van nieuwe projecten die in het kader van Capital of Things opgestart zullen worden.”
Interuniversitaire opleiding Internet of Things
De vier partijen willen met de uitbouw van Capital of Things ook vooruitlopen op de next skills en de technologische kennisprofielen die de samenleving en de economie van morgen des te meer nodig hebben.
“Een eerste stap is de uitbouw van een interuniversitaire opleiding Internet of Things”, zo stelt Herman Van Goethem. “Dat is een nieuwe modulaire postgraduaatopleiding die vorm krijgt in partnerschap tussen de Universiteit Antwerpen, de Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit Gent. Het is in een eerste fase bedoeld voor masters in de informatica en in de industriële of burgerlijke wetenschappen. De opleiding gaat najaar 2017 van start en moet op termijn uitmonden in een heuse master-na-masteropleiding. In het eerste semester volgen de studenten les, in het tweede semester lopen ze stage.”
Deze technologische opleiding wordt aangeboden in nauwe synergie met het bedrijfsleven dat mee wil anticiperen op de IoT-revolutie. Stad, Haven en imec zullen mee promotie voeren.
“De stad zal dit jaar de opleiding co-financieren voor € 16.500. Hiervoor moeten 3 studenten een business case uitwerken die past binnen de smart zone of de digitale prioriteiten van de stad,” aldus schepen Bastiaens.
Ook Rombit en Cronos Groep maken gedurende drie jaar telkens € 50.000 vrij ter ondersteuning van de opleiding. Andere ondernemingen, zoals Orange, Atlas Copco, Microsoft, Proximus, Telenet, Agfa-Gevaert en Nokia, zetten eveneens hun schouders onder het project.
Claude Marinower, schepen van onderwijs, is bijzonder opgetogen: “Deze unieke interuniversitaire opleiding Internet of Things is een eerste concrete realisatie van Capital of Things. Onze universiteiten zetten zich in het speerpunt van digitale en technologische innovatie. Het is inderdaad van kapitaal belang om vooruit te lopen op de next skills die de samenleving nodig heeft en tegemoet te komen aan de urgente noden van het bedrijfsleven. Met de Internet of Things-opleiding willen we ons daadwerkelijk onderscheiden om de economische structuur van stad en regio te versterken.”
Meer informatie: Imec