Op woensdag 22 maart is op de Aqua Nederland Vakbeurs in Gorinchem op feestelijke wijze het project ‘Power to X’ gelanceerd. Een bijzonder project binnen TKI Watertechnologie van KWR, Waternet, VolkerWessels, Stedin, PitPoint en ALLIED WATERS, waarin het vooral draait om groene waterstof en energieopslag in de bodem. Prof. dr. Ad van Wijk (TU Delft/KWR) was bij de start van het project aanwezig, net als verschillende projectpartners en tientallen beursbezoekers. Zij kwamen uiteraard ook voor de spectaculaire waterstofraceauto op het buitenterrein.
Onderzoeklocatie in Nieuwegein
Op het terrein van de Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK) naast het KWR-gebouw in Nieuwegein realiseert Waternet in de periode 2017 – 2018 een zonnepark met een capaciteit van circa 8,6 MW. Op het WRK-terrein wordt al sinds 1952 Lekwater gewonnen, voorgezuiverd en onder andere getransporteerd naar de Amsterdamse Waterleidingduinen. Het nieuwe zonnepark gaat in de eerste plaats energie leveren aan het lokale net. Tegelijkertijd wordt binnen het TKI Watertechnologieproject Power to X onderzocht of het mogelijk is om een deel van de geproduceerde zonnestroom om te zetten in andere energiedragers (de variabele X), zoals waterstof. In de toekomst kan waterstof een belangrijke energiedrager zijn die multifunctioneel kan worden ingezet voor bijvoorbeeld mobiliteit, industriële processen en re-elektrificatie.
Hoe werkt het precies?
De geproduceerde zonnestroom zal in eerste instantie worden omgezet in elektriciteit (DC). Via een DC/AC-converter wordt een groot deel van de stroom geleverd aan het elektriciteitsnet. Met een ander deel van de elektriciteit wordt via elektrolyse waterstof geproduceerd, waarmee lokaal een kleine waterstofeconomie zal worden opgezet. Auto’s met brandstofcellen (Fuel Cell Electric Vehicles, FCEV’s) gebruiken waterstof voor de productie van elektriciteit om de elektromotor aan te drijven. Tijdens stilstand kunnen deze FCEV’s ook elektriciteit leveren aan het lokale net en fungeren ze dus als een kleine energiecentrale. Het ultrapuur water, dat nodig is voor de elektrolyse wordt lokaal geproduceerd uit neerslag, opgevangen via de zonnepanelen. Daarnaast zal een deel van de zonnestroom worden gebruikt om de warmte die in de zomer wordt gewonnen uit het ingenomen Lekwater met een warmtewisselaar en warmtepompen naar een hoger temperatuurniveau (40 tot 50 °C) te brengen. Die warmte zal in de bodem worden opgeslagen en in de winter worden benut voor het verwarmen van omliggende gebouwen.
Transitie naar circulaire economie
Dat de lancering van het project plaatsvond op de Vakbeurs Aqua Nederland heeft alles te maken met het thema van de beursstand van TKI Watertechnologie: cross-sectorale samenwerking met het oog op de transitie naar een circulaire economie. Power to X is een voorbeeld van de samenwerking tussen ‘Water’ en ‘Energie’ en draagt met het bestuderen van het dynamische systeemgedrag van de vier deelsystemen (elektriciteit, warmte, waterstof en water) bij aan deze transitie. De waterstofraceauto van het studententeam Forze Hydrogen Electric Racing van de TU Delft (gesponsord door PitPoint) laat zien dat het al kan: rijden op zon en regen.